“Nantucket! Take out your map and look at it. See what a real corner of the world it occupies; how it stands there, away off shore, more lonely than the Eddystone lighthouse. Look at it—a mere hillock, and elbow of sand; all beach, without a background.” – o’r llyfr ‘Moby Dick’.
Ar ddiwedd mis diwethaf, cawsom gwpwl o ddiwrnodau o wyliau yn Nantucket (yn bennaf oherwydd llyfr arall ddaru Alison ddarllen rhyw deng mlynedd ar hugain yn ôl, sef Cheaper By The Dozen, ond mae hynny’n stori arall). Mae’n ynys fechan, ynysig oddi ar Cape Cod, Massachusetts, gydag un ochr chwith llydan agored i’r Iwerydd, ac yn ymddangos fel twyni diddiwedd. Mae’r boblogaeth yr ynys yn chwyddo chwe gwaith gyda thwristiaid cyfoethog yn ystod yr haf, ond ar ein hymweliad hydref yr oedd yn ymddangos mai pobl leol ninnau oedd yr unig bobl yno. Mae’n enwog, ymhlith pethau eraill, am hanes hir o hela morfilod a bod yn lleoliad ar gyfer y nofel enwog Moby Dick, er gwaethaf i’r awdur ymweld ar ôl y cyhoeddiad y llyfr yn unig.
Ddaru ni syrthio mewn cariad gyda’r ynys wyllt, dawel ac ynysig. Dyma’r hyn oeddem yn meddwl amdano ar y cwch yn ôl i Cape Cod:
Y PALET LLIW: Mae Nantucket yn adnabyddus am ei phalet lliw pastel. Mae’r rhesi o dai pren cedrwydd yn dwt a chain gydag arlliwiau glan môr. Yn wir, mae gan Gomisiwn Hanesyddol yr Ardal restr o liwiau a gymeradwywyd, er mwyn sicrhau bod y setliad byth yn colli ei hunaniaeth. Mae gwyn wedi’i gannu, coch llugaeron, glas golau’r awyr a gwyrdd glaswellt y môr yn addurno pob stryd.
Y GOLEUDAI: Mae ‘na rywbeth rhamantus am oleudai yn gyffredinol – maent yn adeiladau sydd yn llythrennol yn achub bywydau trwy ddisgleirio golau, ac wedi bod yno ers cannoedd o flynyddoedd. Mae goleudai Nantucket yn ymddangos yn arbennig iawn serch hynny – efallai rhywbeth i wneud gyda’r hanes hir o hela morfilod. Cawsom ein hatgoffa yn bendant bod gennym rai goleudai eithaf anhygoel yma ar Ynys Môn hefyd (roedd nifer o bobl wedi trydaru eu syndod nad Llanddwyn mewn gwirionedd oedd y ddelwedd oeddem yn rhannu). Goleudy Point Great oedd ein ffefryn.
YR ARWYDDION: Mae’r arwyddion bob man ar yr ynys yn hardd, cywrain, ac wedi paentio mewn glas hanner nos, aur clasurol a gwyrdd meddal. Roedd hyd yn oed y blychau post yn hardd.
DATHLU’R HYDREF: Mae’r cyffro o gwmpas troad y tymhorau yn berthnasol i’r rhan fwyaf o’r Unol Daleithiau nid yn benodol i Nantucket. Mae’n ymddangos fel nad oedd yn bosib cymryd un cam heb don o bwmpenni mewn glythineb o liwiau.
Efallai nad oes gennym yr un nifer o goed sy’n troi’r melyn llachar a’r ysgarlad o Hydref, ond gallwn ddilyn esiampl yr Unol Daleithiau pan ddaw i ddathlu’r tymor.